Aardsluiting: beveiliging moet razendsnel de installatie uitzetten

Wij maken elke dag gebruik van elektriciteit. Een defect aan de elektrische installatie kan grote gevolgen hebben. Daarom moet de installatie goed beveiligd zijn. Aarding is een heel belangrijke beveiliging van de elektrische installatie. Dat de installatie niet (of niet goed) geaard is, merk je pas als er iets fout gaat. De elektriciteit stroomt niet weg en er kan brand ontstaan of de een persoon kan onder stroom komen te staan.

Hoe kan de installatie geaard zijn?

Er zijn meerdere manieren om een installatie te aarden.

-        Met een aardpen (link naar aardpen)

-        Met aarding op de waterleiding

-        Een collectief aardnet rondom meerdere woningen of gebouwen

-        Aarding via het elektriciteitsnet van het energiebedrijf.

De aardlekschakelaar meet de stroom die de installatie ingaat en de stroom die de installatie uitgaat. Als de schakelaar hier een verschil (groter dan 30 mA = 0,03 Ampère) tussen meet springt de aardlek er uit. Zo is de installatie beschermt.

De in 1906 opgerichte IEC (International Electrotechnical Commission) is werelds toonaangevende organisatie als het gaat om de voorbereiding en publicatie van Internationale Normen voor alle elektrische, elektronische en verwante technologieën. Die worden samen onder de noemer „elektrotechnologie“ geplaatst.

Alle IEC Internationale Normen zijn volledig gebaseerd op consensus en vertegenwoordigen de belangen van de voornaamste stakeholders uit alle landen die bij het werk van de IEC betrokken zijn. Ieder land heeft, ongeacht zijn grootte, een stem en zeggenschap in wat in een IEC Internationale Norm wordt opgenomen. Nagenoeg alle landen ter wereld erkennen de IEC-normen. De IEC-norm wordt in Europa behandeld door CENELEC (European Committee for Electrical Standardisation) dat de relevante EN-normen publiceert. Ieder land dat lid is van CENELEC vertaalt de EN-normen en zet ze om in nationale normen.

De norm IEC 60364 “Elektrische installaties van Gebouwen”  is vandaag de dag de belangrijkste referentie wat betreft elektrische installaties op laagspanning. De vereisten rondom beveiliging blijven de fundamentele basis. De norm wordt door een groot aantal landen letterlijk of met lokaal-specifieke aanpassingen overgenomen. Afhankelijk van het land bestaan er grote verschillen in gebruik en verordeningen. Ook binnen Europa verschillen de normen. Tegenwoordig zijn aardlekschakelaars bijna overal ter wereld verplicht.

NEN 1010 & aardlekschakelaars

Elektrische installaties in bouwwerken moeten minimaal voldoen aan het veiligheidsniveau zoals dat is beschreven in NEN 1010:2015 + aanvullingen en correcties uit 2016.  In NEN 1010 wordt het toepassen van aardlekschakelaars in verschillende bepalingen beschreven. Een aardlekschakelaar kan nodig zijn als foutbescherming en ook als aanvullende bescherming tegen elektrocutie en tegen brand.

Basis- en foutbescherming

Elektrische installaties en toestellen moeten volgens NEN 1010:41 bescherming bieden tegen stroom door personen. Altijd moet daarvoor basisbescherming worden gerealiseerd; er moeten maatregelen worden getroffen zodat actieve delen niet direct kunnen worden aangeraakt. Actieve delen zijn bijvoorbeeld geleiders zoals fase- en nuldraden, -rails en aansluitschroeven waarop een gevaarlijke spanning kan staan. De meest gangbare manieren voor basisbescherming zijn isolatie en afschermingen of omhullingen.

Dit alleen is echter onvoldoende. Ook is foutbescherming altijd vereist. Deze maatregel beschermt tegen indirecte aanraking.

Metalen gestel verbinden

Als een elektrische installatie of elektrisch materieel een geheel of gedeeltelijke metalen omhulling heeft die door een aardsluiting onder spanning kan komen, is door de omhulling alleen de basisbescherming gerealiseerd. De maatregel voor foutbescherming is dan “automatische uitschakeling van de voeding”. De geleidende omhulling, een metalen gestel genoemd, moet dan worden verbonden met een beschermingsleiding aan de aardingsvoorziening. Wat is het doel hiervan?

Beveiliging moet razendsnel de installatie uitschakelen

Als een aardsluiting plaatsvindt tussen een actief deel en het metalen gestel, moet de beveiliging in de schakel- en verdeelinrichting razendsnel de installatie uitschakelen. Zo snel, dat als een persoon het metalen gestel zou aanraken elektrocutie wordt voorkomen. In NEN 1010 en NEN 4010 staan maximale tijden vermeld waarbinnen de installatie automatisch moet uitschakelen. Om de automatisch uitschakeling te realiseren binnen de vereiste tijd, bijvoorbeeld 0,4 seconde (de meest voorkomende maximale uitschakeltijd voor eindgroepen), moet er een forse stroom in het circuit en daarmee de overstroombeveiliging lopen.

Geavanceerde technologie: aardfoutbewaking en beperkte aardfoutbeveiliging

In het huidige digitale tijdperk heeft technologie een revolutie teweeg gebracht in de manier waarop we de kritische aspecten van elektrische veiligheid benaderen. Technologische monitoring van installaties is efficiënter en effectiever dan ooit tevoren.

Geavanceerde technologie heeft de aardfout monitoring en de beperkte aardfout bescherming aanzienlijk verbeterd. Dit maakt ze tot cruciale componenten in moderne elektrische installaties. Foutmonitoring is geavanceerder geworden, waardoor real-time detectie en snelle reactie op aardlekfouten mogelijk zijn. Deze fouten, waarbij elektrische stroom onbedoeld de aarde binnenstroomt, vormen een aanzienlijk risico voor zowel mensen als apparatuur. Bovendien maken apparaten die in elektrische installaties worden gebruikt nu gebruik van geavanceerde algoritmen en detectiemechanismen om robuuste bescherming te bieden tegen elektrische schokken en brand.

De beperkte aardfoutbeveiliging is ontwikkeld om foutstromen efficiënt te beperken, omdat het grote schade voorkomt en de veiligheid garandeert. Naarmate de technologie zich blijft ontwikkelen, kan men voorop lopen in de veiligheidsmaatregelen die in elektrische systemen en installaties worden gebruikt, waardoor potentiële gevaren snel worden gedetecteerd en beperkt om levens en gebouwen te beschermen.

De DIA Groep stelt bij haar adviezen de veiligheid van mensen centraal. Of zij zich nu bevinden in een gebouw of woning; brandveiligheid draait om mensen. U wilt zekerheid als het gaat om brandveiligheid. U verwacht van DIA Groep technische oplossingen die u zekerheid bieden als het gaat om het creëren van een brandveilige woon- en werkomgeving. Slimme, duurzame ideeën die voldoen aan de randvoorwaarden voor een optimaal veiligheidsbeleid.