BENG-normering: uitdaging of kans voor utiliteitsbouw?

Wat is BENG?

BENG staat voor ‘bijna energieneutrale gebouwen’. Het is een set aan regels om de energie-efficiëntie van gebouwen in Nederland te verbeteren en de CO2-uitstoot te verminderen. Deze normen zijn in lijn met de doelstellingen van de Europese Unie om de algehele energieconsumptie te verminderen en de overgang naar hernieuwbare energiebronnen te versnellen.

Geschiedenis en ontwikkeling van BENG in Nederland

De concepten achter BENG zijn niet nieuw, maar de specifieke normering is een relatief recente ontwikkeling. Al in 2010 heeft de EU de Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) aangenomen, waarin staat dat alle nieuwe gebouwen vanaf eind 2020 bijna energieneutraal moeten zijn.

Nederland heeft deze richtlijn omgezet in nationale wetgeving en heeft de BENG-normen ontwikkeld, die officieel van kracht zijn geworden in 2021. Deze normen vervangen de vorige Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC), die sinds de jaren 90 in gebruik was.

De drie indicatoren van BENG

De BENG-normering is gebaseerd op drie belangrijke indicatoren:

1. Energiebehoefte
2. Primair fossiel energiegebruik
3. Aandeel hernieuwbare energie

Energiebehoefte

Met de energiebehoefte wordt verwezen naar de hoeveelheid energie die een gebouw nodig heeft om te functioneren, inclusief verwarming, koeling, ventilatie en warm water. De BENG-normen stellen strikte limieten aan de maximale energiebehoefte, gemeten in kWh per vierkante meter per jaar.

Primair fossiel energiegebruik

Primair fossiel energiegebruik is al het primair energiegebruik voor een gebouw dat wordt opgewekt uit fossiele brandstoffen. Dit is energie voor bijvoorbeeld verwarming, ventilatoren en – voor utiliteitsgebouwen – verlichting en bevochtiging. Het omvat ook energie die verloren gaat in productie, transport en levering. De BENG-normen stellen een maximum aan deze waarde om gebruik van efficiëntere systemen en hernieuwbare energiebronnen te stimuleren.

Aandeel hernieuwbare energie

Het aandeel hernieuwbare energie verwijst naar het percentage van de totale energieconsumptie van een gebouw dat afkomstig moet zijn van hernieuwbare bronnen, zoals zonne-energie of windenergie. De BENG-normen schrijven voor dat een significant deel van de energie van een gebouw uit hernieuwbare bronnen komt om minder afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen.

Verschillen met eerdere energieprestatienormen

Vergeleken met de vorige EPC-normen is BENG veel strikter en uitgebreider. Terwijl de EPC voornamelijk een enkele waarde gebruikte om de energie-efficiëntie van een gebouw te meten, kijkt BENG naar verschillende aspecten van de energieprestatie van een gebouw.

Bovendien legt BENG een grotere nadruk op het gebruik van hernieuwbare energie en het beperken van de energiebehoefte, in plaats van alleen het minimaliseren van het energieverbruik.

De gevolgen van BENG-normering voor nieuwebouw (en bestaande gebouwen)

De BENG-normen hebben grote gevolgen voor nieuwbouw, met verschillende eisen, uitdagingen en kansen die hieruit voortvloeien. Voor alle nieuwe bouwprojecten is het daarom noodzakelijk om van tevoren de gevolgen van BENG voor jouw bedrijf of organisatie in kaart te brengen. Bedenk dat bij bepaalde renovatieprojecten de normen ook betrekking kunnen hebben op bestaande gebouwen.

Nieuwe bouwprojecten

• Striktere eisen: nieuwe gebouwen moeten vanaf het begin worden ontworpen om aan de BENG-criteria te voldoen. Dit betekent een hogere standaard voor isolatie, energie-efficiënte systemen en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen vanaf de planningsfase.
• Ontwerpoverwegingen: al bij de eerste bouwtekeningen moet rekening worden gehouden met verschillende factoren, zoals gebouworiëntatie (voor zonlicht en warmtewinst), ventilatiesystemen en de keuze van materialen om de energiebehoefte te minimaliseren.
• Kosten en planning: hoewel de initiële investering voor BENG-compliant gebouwen hoger kan zijn, kunnen de operationele kosten aanzienlijk lager zijn. Ook moet je in de planningsfase goed kijken naar mogelijke subsidies of financiële stimuli.

Kan BENG ook voor bestaande gebouwen gelden? 

Hoewel de BENG-normering in de regel alleen betrekking heeft op nieuwbouw, kun je er ook bij bestaande gebouwen mee te maken krijgen.

Dit is het geval bij grootschalige renovaties, waarbij meer dan 25% van de gebouwschil door en door vervangen wordt. Hierbij verandert een gebouw zodanig dat je haast van een nieuw gebouw kunt spreken. Er moeten dan dus ook de nodige maatregelen worden getroffen om aan de BENG-normen te voldoen.

Specifieke uitdagingen voor utiliteitsbouw

Bedrijfsgebouwen, vooral grote of complexe structuren, kunnen te maken hebben met extra uitdagingen vanwege de complexiteit van hun systemen en energiebehoeften. Dit kan speciale overwegingen vereisen voor zaken als klimaatbeheersing, verlichting en IT-systemen.

Een holistische aanpak, waarbij slimme systemen samenwerken, is voor grote bedrijven de beste oplossing om de uitdagingen van BENG het hoofd te bieden.

Voordelen en kansen van BENG voor bedrijven en organisaties

Door proactief de eisen van BENG aan te pakken kan je als bedrijf of organisatie niet alleen voldoen aan regelgeving, maar ook operationele kosten verlagen, je reputatie verbeteren en bijdragen aan een duurzamere toekomst.

Financiële en operationele voordelen

Energie-efficiënte gebouwen zijn vaak goedkoper in gebruik vanwege de lagere energiekosten. Dit leidt tot aanzienlijke besparingen op de lange termijn, vooral gezien de stijgende energieprijzen. Ook ben je door het gebruik van meer hernieuwbare energiebronnen minder afhankelijk van de grillen van fossiele energie.

Investeringen in energie-efficiëntie en hernieuwbare energie kunnen bovendien in aanmerking komen voor bepaalde belastingvoordelen, subsidies of andere financiële prikkels.

Een andere positieve bijkomstigheid is dat (bijna) energieneutrale gebouwen vaak een hogere vastgoedwaarde hebben en aantrekkelijker zijn voor potentiële huurders en kopers, die steeds meer waarde hechten aan duurzaamheid en efficiënt energieverbruik.

Het verkleinen van de ecologische voetafdruk

BENG-normen stimuleren bedrijven om energiezuiniger te zijn, wat direct bijdraagt aan de vermindering van de totale ecologische voetafdruk. Met het oog op de evolutie van wetgeving en wensen van consumenten in de strijd tegen klimaatverandering wordt dit alsmaar belangrijker.

Door te voldoen aan BENG-normen dragen bedrijven bij aan nationale en internationale doelstellingen voor duurzaamheid en CO2-reductie.

Bedrijfsimago en maatschappelijk verantwoord ondernemen

Bedrijven die vooroplopen in duurzaamheidspraktijken worden vaak gezien als marktleiders en innovators. Dit heeft een positieve invloed op het bedrijfsimago en mogelijk ook de merkwaarde. Een (bijna) energieneutraal bedrijfspand kan daar een grote rol in spelen.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is steeds belangrijker voor consumenten, investeerders en andere stakeholders. Bedrijven die aantoonbaar bijdragen aan duurzaamheidsdoelstellingen, kunnen een concurrentievoordeel behalen. Bovendien kan een groen imago de interesse wekken van investeerders die zich bewust richten op duurzame merken.

De toekomstperspectieven en evolutie van energienormen

De wereld van energienormen is voortdurend in beweging, vooral in het licht van urgente klimaatoverwegingen en technologische vooruitgang. Het is dan ook aan te raden om als bedrijf proactief te zoeken naar nieuwe duurzame innovaties om veranderingen voor te blijven.

Aankomende veranderingen in BENG-normering

De BENG-normen, hoewel relatief recent, zullen waarschijnlijk verder evolueren om strengere energie-efficiëntie en duurzaamheidsdoelen te weerspiegelen, vooral gezien de ambitie van de EU om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn.

Toekomstige updates kunnen strengere eisen stellen aan aspecten zoals het aandeel hernieuwbare energie, de totale energieconsumptie van gebouwen, of zelfs de integratie van energieopslagsystemen om piekbelastingen op het elektriciteitsnet te verminderen.

Groeiende trend van groene bouw en duurzaamheidsinitiatieven

Er is een duidelijke wereldwijde trend naar groen bouwen, waarbij niet alleen wordt gekeken naar energie-efficiëntie, maar ook naar het creëren van gezondere en meer holistisch duurzame ruimtes.

Duurzaamheidsinitiatieven zullen waarschijnlijk ook de levenscyclus van gebouwen omvatten, met meer nadruk op de circulariteit van materialen, het verminderen van bouwafval, en het mogelijk maken van toekomstige demontage en hergebruik.

Voorop blijven lopen in energie-efficiëntie en duurzaamheid:

Bedrijven die voorop willen blijven lopen, moeten proactief zijn en verder gaan dan alleen het voldoen aan de huidige normen. Denk hierbij aan het vrijwillig implementeren van strengere normen, het investeren in de nieuwste groene technologieën, of het deelnemen aan innovatieve duurzaamheidsprogramma's.

Onderwijs en training zullen cruciaal zijn, zowel om op de hoogte te blijven van de nieuwste best practices als om een cultuur van duurzaamheid binnen de organisatie te bevorderen.

Samenwerking en partnerschappen kunnen ook belangrijk zijn, zoals werken met groene tech startups, deelnemen aan industrieconsortia voor duurzaamheid, of bijdragen aan overheidsbeleid en regelgevingsontwikkeling.

Geef een positieve draai aan BENG met professioneel advies

Met alles wat er bij komt kijken is het bepaald geen eenvoudige opgave om aan de BENG-normering te voldoen. Nog moeilijker is het om het kostenefficiënt op te lossen en van deze uitdaging een kans te maken. Bij de DIA Groep weten we hoe je dat doet. Onze experts hebben met gedegen installatieadvies al veel bestaande en nieuwe gebouwen geholpen energieneutraal te worden.

Wil je voor jouw bedrijf ook onze kennis, ervaring en innovatieve oplossingen benutten? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Wij gaan graag in gesprek om de uitdagingen door te nemen en aan de hand daarvan tot passende oplossingen te komen.