Het verhaal van slimme verlichtingssystemen voor gebouwen begon in de jaren vijftig met een jonge natuurkundige genaamd Joel Spira. Spira werkte bij een defensie-aannemer, waar hij de taak kreeg een betrouwbare trigger te ontwikkelen voor tactische kernkoppen. Zijn onderzoek betrof een apparaat genaamd thyristor, een halfgeleider in vaste toestand, dat hij herkende als een apparaat dat ook de lichtintensiteit kon variëren. Spira testte manieren waarop dit apparaat het licht van gewone gloeilampen kon dempen om na te bootsen hoe podiumverlichting werkte als een manier voor mensen om sfeer toe te voegen aan etentjes. De technologie om de lichten op theaterpodia te dimmen maakte gebruik van een apparaat genaamd de reostaat, waarvan de toepassing buiten het podium onbetaalbaar was. Terwijl de reostaat elektrische energie absorbeerde en omzette in warmte in plaats van licht, bood de thyristor een economischer middel om lichten te dimmen, waarbij de elektrische stroom werd onderbroken in plaats van te worden geabsorbeerd. De thyristor had ook een bijkomend voordeel: de lampen gingen langer mee en verbruikten minder elektriciteit.
Deze ontdekking resulteerde in de uitvinding van de dimmer en de geboorte van de moderne lichtregelindustrie. Uit deze eenvoudige verlichtingsdimmer kwamen andere energiebesparende apparaten voort die niet alleen de efficiëntie verhogen, maar gebouwen ook veiliger en comfortabeler maken voor hun gebruikers. Tegenwoordig is een slim gebouwverlichtingssysteem een must-have in vrijwel elk commercieel gebouw.
Waarom slimme gebouwverlichtingssystemen installeren?
Eén van de grootste energieverbruikers in elk gebouw is het verlichtingssysteem. Dit kan een aanzienlijk effect hebben op de bedrijfskosten en daarmee op het financiële welzijn van bedrijven. Het heeft echter ook grotere gevolgen. Volgens onderzoek van het Internationaal Energieagentschap zal de vraag naar energie in de gebouwde omgeving tegen 2050 met 50% stijgen, tenzij er specifieke maatregelen worden genomen om de efficiëntie te verbeteren. Slimme verlichtingssystemen zijn een uitgelezen kans om die energievraag te verminderen en de milieu-impact van commerciële gebouwen te minimaliseren. Er is nog een andere dwingende reden om een slim gebouwverlichtingssysteem te installeren: de beleving van de gebruiker.
Hoe verlichting het comfort, de gezondheid en de veiligheid van de gebruikers beïnvloedt
Hoewel de meeste gebouweigenaren slimme gebouwverlichtingssystemen installeren om kosten te besparen, kan deze technologie hen ook in staat stellen veiligere, gezondere en comfortabelere ruimtes voor de gebruikers te creëren. Intelligente verlichtingssystemen maken gebruik van IoT-sensoren en geavanceerde analyses om de verlichtingsniveaus automatisch aan te passen om een “gezonde” verlichting te creëren op basis van de voorkeuren van individuen, de bezetting, de beschikbaarheid van daglicht en andere factoren. Dit is niet alleen handig; onderzoekers hebben ontdekt dat het de menselijke gezondheid kan beïnvloeden. Alle lichtomstandigheden die visueel ongemak veroorzaken, kunnen ook leiden tot vermoeide ogen, hoofdpijn, en concentratieproblemen. Verlichting die niet synchroon loopt met het normale verloop van de nacht en dag (felle lichten midden in de nacht, slechte verlichting midden op de dag) kan de biologische klok (circadiaans ritme) verstoren. Een verstoring van het circadiaans ritme wordt in verband gebracht met een groot aantal gezondheidscomplicaties, waaronder bijvoorbeeld slaapstoornissen, stemmingsstoornissen, stofwisselingsstoornissen en een slechte immuun functie. Slechte verlichting kan ook leiden tot veiligheidsrisico's, ongelukken veroorzaken, de productiviteit verlagen en de werkkwaliteit aantasten, vooral wanneer een taak precisie vereist. Slimme verlichtingssystemen helpen ervoor te zorgen dat de verlichting geschikt is voor de omgeving, inspeelt op de veranderende behoeften van de gebruikers en de gezondheid niet in gevaar brengt.
Retrofitting van oudere en geïsoleerde verlichtingssystemen
Tegenwoordig worden veel nieuwe commerciële gebouwen ontworpen met slimme verlichtingssystemen in gedachten. Ook omvatten slimme verlichtingssystemen voor gebouwen het achteraf uitrusten van oudere gebouwen met nieuwe technologie. Dit kan een aantal uitdagingen met zich meebrengen. Als het verlichtingssysteem van een gebouw niet is aangesloten op het centrale gebouwbeheersysteem (GBS), kan het geen gegevens delen die betrekking hebben op andere gebouwsystemen, waardoor u belangrijke optimalisatiemogelijkheden mist. Oudere slimme gebouwverlichtingssystemen moeten in de loop van de tijd ook worden bijgewerkt; een systeem dat vijf jaar geleden geavanceerd leek, is misschien al verouderd en kan niet de geavanceerde mogelijkheden bieden die nodig zijn om gelijke tred te houden met de huidige best practices. Met nieuwere systemen kunt u bijvoorbeeld de verlichting in meerdere zones aanpassen aan meerdere variabelen, terwijl veel oudere systemen slechts één zone bieden.
De beste oplossing voor slimme verlichting
Een slim gebouwverlichtingssysteem biedt een manier om energie te besparen en de kosten te verlagen en om het comfort, de gezondheid en de veiligheid van de gebruikers van een gebouw te bevorderen, maar er is een voorbehoud. Elk geïntegreerd systeem – of het nu voor verlichting of andere geautomatiseerde systemen is – vereist een doordachte architectuur, een capabele installatieadviseur en soms aangepaste software. De complexiteit en de steeds veranderende aard van moderne geautomatiseerde verlichtingssystemen betekent dat professionals niet alleen ervaring nodig hebben, maar ook voortdurend op de hoogte moeten zijn van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van verlichtingstechnologie en gebouwautomatisering.
De DIA Groep heeft een team van ingenieurs die onafhankelijke, duurzame oplossingen bedenken onder andere op het gebied van slimme verlichting in gebouwen. De integrale inrichting van alle gebouwgebonden technische installaties-onafhankelijk, duidelijk en eerlijk.