Renoveren betekent vandaag de dag het verduurzamen van technische installaties

De markt voor onderhoud en renovatie bedraagt in Nederland ruim € 21 miljard per jaar. En bijna 10% van de kantoren en winkelpanden staat leeg, waarvan een flink deel, qua ligging en leefbaarheid, uitermate geschikt is om in woningen te transformeren. De onderhoud sector is nu nog meer een substantieel deel van de bouw omdat de nieuwbouw productie dalende is en gebouwen steeds meer worden gestuurd op duurzame prestaties. Onderhoud en renovatie zijn hierbij belangrijke componenten. Onderhoud en Renovatie (O&R) vormt een groot deel van de bouwsector. Tegenwoordig ongeveer de helft van de sectoromzet. (ING oktober 2024)

Trending topics in de sector onderhoud en renovatie

De productiviteit in de bouw neemt toe door nieuwe technologie. Bouwbedrijven maken steeds meer gebruik van nieuwe technologie bij bouwontwerp en productie. Hierdoor worden processen minder complex en is het mogelijk om een gestandaardiseerd product op maat te bieden. De bouwplaats wordt assemblageplaats en er wordt meer onder geconditioneerde omstandigheden gefabriceerd.

De demografische samenstelling van Nederland verandert​. Toename van kleinere (eenpersoons) huishoudens, met name in de grote steden​. Hierdoor stijgt de vraag naar flexwoningen en is er meer behoefte aan bijvoorbeeld kleinere zorgwoningen. ​De Nederlandse bevolking is in de afgelopen jaren sterk gegroeid.  In zes van de zeven scenario’s uitgewerkt in een rapport van NIDI en CBS in juni 2020 gaat die groei tot 2050 door. Op dit moment staat de teller op 18 miljoen inwoners. Het scenario met de sterkste groei gaat uit van 21,8 miljoen inwoners in 2050. In de – minder waarschijnlijke – krimpvariant zijn het er 17,1 miljoen. Dit heeft gevolgen voor de behoefte aan woningen. De vraag zal niet alleen stijgen maar verandert ook, omdat de samenstelling van de bevolking wijzigt.

De aard van het werk in de bouwsector verandert. De arbeidsmarkt in de bouw verandert. De behoefte aan vakmensen, technisch personeel maar ook bijvoorbeeld IT-personeel blijft groot. De samenstelling van en de verhouding tussen deze vakgroepen wijzigt. De effecten van robotisering, AI en data hebben ook in de bouwsector gevolgen op de aard van het werk. Dit leidt tot een toenemende behoefte aan andere skills en competenties van medewerkers.

Duurzaamheidstrends in de sector onderhoud en renovatie

Naar een duurzaam gebouwd Nederland: de CO2-uitstoot in Nederland moet in 2030 met de helft omlaag. In 2050 moet dit 95% lager zijn. Dit is het besluit van Nederland reagerend op het Klimaatakkoord van Parijs. De gebouwen zijn verantwoordelijk voor ca. 12% van de totale CO2-uitstoot. Het terugdringen hiervan zal ook de bouwsector raken.

Naar een circulair gebouwd Nederland: circulair bouwen wordt vaak getypeerd als een manier van bouwen waarbij alle gebruikte materialen tijdens hun leven in een product zo lang mogelijk worden benut en na hun leven in het ene product, nuttig kunnen worden ingezet voor een volgend product. Er treedt dan geen kwaliteitsverlies op en er ontstaan geen restproducten. Dit leidt tot minder materiaal-, energie- en waterverbruik om zo de milieubelasting terug te dringen. Voorbeelden zijn ‘urban mining’,  modulair bouwen, bouwen met hout en bio based materialen.

Duurzame mobiliteit in de installatiesector: om CO2- en stikstofuitstoot te reduceren, hetgeen voor de continuïteit van bouwprojecten erg belangrijk is, is het nodig vervoersbewegingen ook in de bouw sector verregaand te elektrificeren. Maar ook is dit van belang om te gaan voldoen aan de eisen voor een zero-emissie bouwplaats in 2030.

Bouwplaats in 2030: 0% emissie: de klimaatdoelen hebben forse impact op de bouwsector. De problematiek rondom de uitstoot van stikstof heeft de noodzaak tot verduurzaming alleen maar urgenter gemaakt. Ondernemers in de bouwsector staan voor de grote uitdaging om hun machinepark te verduurzamen. Op 30 oktober 2023 hebben vierenveertig partijen, waaronder de Rijksoverheid, provincies, waterschappen, gemeenten, branche- en netwerkverenigingen in de bouwsector en opdrachtgevers van bouwprojecten hun handtekening gezet onder  het convenant   “Schoon en emissie loos bouwen”. Naast het convenant is ook de definitieve  routekaart SEB   gemaakt. Hierin staat hoe de deelnemende partijen zich de aankomende jaren gezamenlijk inzetten voor de verduurzaming van bouwmaterieel.

Het verduurzamen van bestaand vastgoed is een mooie én uitdagende ambitie. Want: hoe zit het nu precies met de huidige wet- en regelgeving? Hoe maak je vandaag de juiste keuzes als regelgeving in de toekomst kan veranderen? Levert een investering in verduurzamen ook nog wat op of kost het vooral geld? En: Is niets doen ook een optie? De duurzame wet- en regelgeving voor gebouwen verandert continu. Er komt nieuwe wetgeving bij en bestaande regels worden aangepast of bijgewerkt. Maar hoe behoud je als eigenaar of beheerder het overzicht van al deze wet- en regelgeving? Waar voldoe je op dit moment al aan en wat voor andere wetgeving komt er in de toekomst nog aan?

Kantoor renovatie: de renovatie van kantoren is een belangrijk onderwerp omdat het verbeteren van de energie-efficiëntie en duurzaamheid van kantoren bijdraagt aan het behalen van de doelstellingen voor klimaatverandering. Renovatieprojecten voor kantoren betreffen vaak ook het herzien van gebouw gebonden installaties en het inzetten van installaties die het totale spectrum van verduurzaming van een gebouw behelzen.

Minimaal C-label voor kantoren: sinds 1 januari 2023 moeten kantoorgebouwen van 100 vierkante meter of groter minimaal energielabel C hebben. Een C-label betekent een primair fossiel energiegebruik van maximaal 225 kWh per m2 per jaar. In de komende jaren zullen een groot aantal kantoren moeten verduurzamen om aan de doelstellingen van het klimaatakkoord te voldoen. Dit houdt onder andere in dat kantoren energiezuiniger moeten worden gemaakt en dat er meer aandacht moet zijn voor duurzame energie. De installatieadviseur speelt een cruciale rol in dit traject.

Renovatie zorgvastgoed: er zijn vele vormen van zorgvastgoed te onderscheiden zoals woon-zorgcomplexen, fysiotherapiepraktijken, verpleeghuizen, ziekenhuizen, geestelijke gezondheidszorg en woon-zorgcomplexen. Een groot deel van dit vastgoed is verouderd. Volgens experts zijn er flinke ingrepen nodig om het zorgvastgoed in Nederland te moderniseren en verduurzamen. Uit een analyse van Cobouw blijkt dat technisch en functioneel veel zorgvastgoed verouderd is. Het zorgvastgoed is verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de CO2 uitstoot binnen de zorg. De duurzame doelstellingen van 2030 lijken haalbaar, maar voor 2050 moet er nog een stap extra gezet worden. Om de klimaatambities voor het volgende decennium te halen zijn miljardeninvesteringen nodig in isolatie, duurzame energie en installaties, renovatie en nieuwbouw van zorgvastgoed.

Horeca renovatie: er zijn enkele trends die we zien in renovatieprojecten in de horeca in Nederland. Een trend is het gebruik van duurzame en milieuvriendelijke materialen. Dit is belangrijk omdat de horeca steeds meer bewust bezig is met het verminderen van hun impact op het milieu. Een andere trend is het aanbieden van unieke en verrassende ervaringen aan gasten. Hierbij speelt het interieur en de inrichting een belangrijke rol. Volgens cijfers van branchevereniging Koninklijke Horeca Nederland heeft bijna de helft van de horecabedrijven in Nederland in de afgelopen twee jaar renovatie- of verbouwingswerkzaamheden uitgevoerd. De cijfers tonen ook aan dat de investeringen in renovaties steeds groter worden en dat horecabedrijven steeds meer moeite doen om zich te onderscheiden van de concurrentie

Renovatie scholen: renovatieprojecten van scholen zijn belangrijk voor het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs en de leeromgeving voor leerlingen. In Nederland staan veel scholen voor de uitdaging om hun gebouwen te renoveren en aan te passen aan de veranderende eisen van het onderwijs. Een paar inzichten van Cobouw: in het funderend onderwijs is vooral de naoorlogse voorraad aan vervanging toe. Met name de gebouwen uit de Londo-periode (1978-1992) zijn verouderd. Het universitair vastgoed uit de jaren zestig en zeventig is verouderd. Het MBO-vastgoed is relatief nieuw. Een trend is het gebruik van duurzame en milieuvriendelijke materialen. Dit is belangrijk omdat scholen steeds meer bewust bezig zijn met het verminderen van hun impact op het milieu en het creëren van een gezonde leeromgeving. Volgens cijfers van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zijn in de afgelopen jaren steeds meer scholen bezig met renovatieprojecten. Het aantal scholen dat renovatieprojecten uitvoert is gestegen en de investeringen in renovaties zijn groter geworden. Dit toont aan dat scholen in Nederland steeds meer belang hechten aan de kwaliteit van de leeromgeving en de onderwijskwaliteit.

De DIA Groep heeft veel ervaring als onafhankelijk adviseur op het gebied van renovatieprojecten. Duurzame oplossingen op het gebied van installatieadvies, exploitatieadvies en brandveiligheid.

Renovatie van bestaand vastgoed – Duurzame technische oplossingen voor een toekomstbestendige woon, werk en leef omgeving!